„Pogoń za żmijami” oficjalnie dziedzictwem kulturowym Ukrainy

Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej (MKIP) wpisało na Krajową Listę Elementów Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ukrainy dwa obrzędy i praktyki ochrony rzemiosła.

Jest to określone w zarządzeniu nr 650 na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji.

Od teraz lista dziedzictwa niematerialnego została uzupełniona o następujące elementy:

  • obrzęd „pogoni za żmijami” — wieś Iskra obwodu wielkowojskowego obwodu donieckiego, gmina Niżniduwan obwodu swatowskiego obwodu ługańskiego;
  • ceremonia splatania warkocza ślubnego we wsi Bilokurakyne w obwodzie ługańskim;
  • praktyka w zakresie ochrony tradycyjnego rzemiosła i sztuki ludowej (na terenie całej Ukrainy).

Co to jest „gonienie żmij”?

Według Ministerstwa ukraiński obrzęd „pogoni za żmijami” poświęcony jest początkowi Wielkiego Postu przed Bożym Narodzeniem, choć najprawdopodobniej wywodzi się z czasów przedchrześcijańskich.

Pierwszy dzień Wielkiego Postu nazywany jest „Modnym Poniedziałkiem”. Kobietom, zgodnie z wierzeniami, w tym dniu zabrania się surowo odwiedzać sąsiadów, gdyż rzekomo sprowadzą one nieszczęście na cudzy dom.

„Pogoń” to oczyszczenie domu ze złych duchów, biedy, nieszczęść, chorób, zwanych także „żmijami, gadami”. Rytuał odprawiają wyłącznie chłopcy i mężczyźni, nazywani są „polaznikami” (od słowa „wspinać się”, chodzić po wsi).

Mężczyźni bądź chłopcy chodzą od domu do domu, wzywają właścicieli, gratulują im początku Wielkiego Postu, i proponują wypędzenie żmij na podwórko kijami. Po rytuale właściciele dziękują pielgrzymom za rytuał, za to, że nie pominęli ich domu i obdarowują ich smakołykami. Dzieciom i młodzieży podaje się orzechy, cukierki, ciasta, jabłka, a dorosłym mężczyznom kieliszek.

Akcja kończy się w wiosce na stepie spaleniem pomocniczych „narzędzi” i ogólnym obiadem z tego, czym uraczyli ich gospodarze.

Obrzęd sprzyja jedności, komunikacji we wspólnocie, a także przekazuje wiedzę i wartości z pokolenia na pokolenie poprzez wspólne działania przygotowawcze, zaangażowanie młodzieży w obrzęd.

 

źródło/zdjęcie: mcip.gov.ua

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *