„Busyfikacja” słowem 2024 roku na Ukrainie
Słownik współczesnego języka ukraińskiego i slangu „Mysłowo” wybrał słowo „busyfikacja” jako słowo roku 2024. Neologizm oznaczający przymusową mobilizację według przyspieszonej procedury był w centrum uwagi społecznej w mijającym roku.
Termin wskazuje na problemy związane z mobilizacją, w których priorytetem są ilościowe wskaźniki, kosztem jakościowych, a prawa człowieka (często razem ze zdrowym rozsądkiem) schodzą na dalszy plan.
Słowo pochodzi od rdzenia „bus” w znaczeniu „mikrobus” i sufiksu „-ifikacja”, wskazującego na działanie lub przekształcenie (od łac. facio – robię), na tej samej zasadzie co „rusyfikacja” czy „weryfikacja”.
Wśród innych kandydatów na słowo roku, prawie wszystkie związane w tym roku z rosyjską wojną na wyniszczenie Ukrainy, można wyróżnić:
- SZZ (samowolne opuszczenie jednostki) – z powodu nieefektywnej organizacji i zarządzania wojskiem, w tym busyfikacji, SZZ osiągnęło w ubiegłym roku masową i niepokojącą skalę;
- Operacja Kurska – jako najskuteczniejsza ukraińska operacja wojskowa ubiegłego roku, która wstrząsnęła światową przestrzenią informacyjną i potwierdziła podmiotowość Ukrainy;
- zmęczenie – jako naturalny rezultat wojny na wyczerpanie, prowadzonej przeciwko Ukrainie przez Federację Rosyjską;
- negocjacje – dążenie do rozmów w celu osiągnięcia zawieszenia broni lub zamrożenia konfliktu, jako wynik wyczerpania wojną;
- MSEK (medyczno-społeczna komisja ekspercka) – skandal związany z MSEK i prokuratorami jako symbol instytucjonalnej korupcji na Ukrainie;
- populizm – w związku z programami „narodowy cashback” i „tysiąc Zełenskiego” oraz początkiem rozmów o wyborach;
- Magura – morski dron jako symbol rozwoju systemów bezzałogowych, który zmienił równowagę sił na Morzu Czarnym;
- lalochezja (użycie przekleństw w celu złagodzenia bólu lub stresu) – słowo to stało się jednym z najczęściej odwiedzanych w słowniku, co ilustruje normalizację używania wulgaryzmów w czasie wojny;
- kwadrobery (przedstawiciele subkultury dziecięcej naśladujący zwierzęta) – ten trend stał się najbardziej zauważalnym zjawiskiem kulturowym w Ukrainie w mijającym roku.
O słowniku „Mysłowo”
Słownik „Mysłowo” powstał w 2012 roku w celu dokumentowania neologizmów, slangu i innych zjawisk współczesnego języka ukraińskiego. Słowa i definicje są nadsyłane przez użytkowników.
„Mysłowo” wybiera słowo roku już po raz dwunasty. Główne kryteria wyboru słowa roku to jego popularność i znaczenie społeczne.
Słowa roku z poprzednich lat:
2023: mobilizacja
2022: ruski wojenny statek, idi na ch…
2021: szczepionka
2020: koronawirus
2019: cyfryzacja
2018: tomos
2017: ruch bezwizowy
2016: korupcja
2015: blokada
2014: cyborgi
2013: euromajdan